Το καστρο της Αντιπαρου

Από ένα παλιό αρχιτεκτονικό περιοδικό το άνθρωπος και χώρος αντιγράφουμε μια παρουσίαση
βιβλίου

ΒΙΒΛΙΟ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ
Του Νικ. Θ. Χολέβα

Μάρω Φίλιππα – Αποστόλου: «Το Κάστρο της Αντιπάρου. Συμβολή στη μελέτη των οχυρωμένων μεσαιωνικών οικισμών του Αιγαίου» Αθήνα, 1978

Το βιβλίο αυτό – αποτέλεσμα μακροχρόνιας έρευνας και μόχθου της συγγραφέως – έρχεται να πλουτίσει την ελληνική βιβλιογραφία σ’ ένα τομέα πολύ λίγο μελετημένο αλλά και συγχρόνως πολύ σημαντικό. Ο τομέας δηλαδή που μέσα από την ιστορία της αρχιτεκτονικής και της συγκριτικής κριτικής, έρχεται να εμβαθύνει στην μελέτη των οχυρωμένων οικισμών και συγκροτημάτων του Αιγαίου.
Στις 136 σελίδες του, το βιβλίο της Μ. Φίλιππα-Αποστόλου, περιλαμβάνει την πλήρη ανάλυση όχι μόνο του συγκεκριμένου κτίσματος που αναφέρεται αλλά κατορθώνει να παρουσιάσει με κριτική σαφήνεια το αρχιτεκτονικό «φαινόμενο» των οχυρωμένων οικισμών του Αιγαίου με ιδιαίτερη εμβάνθυση στους ανάλογους οικισμούς των Κυκλάδων.
Στα τέσσερα βασικά μέρη που συνθέτουν το πόνημα (που αποτελεί και τη διδακτορική διατριβή της συγγραφέως), παρουσιάζονται και ερμηνεύονται:
α. Γενικά στοιχεία για την Αντίπαρο και το ευρύτερο περιβάλλον, β. Η Αρχιτεκτονική του Κάστρου της Αντιπάρου, γ. Οι οχυρωμένοι μεσαιωνικοί πυρήνες στους οικισμούς του Αιγαίου και τέλος, δ. Η Αντίπαρος και οι οχυρωμένοι μεσαιωνικοί πυρήνες στο Αιγαίο.
Ιδιαίτερα σημαντική η μελέτη του συγκεκριμένου συγκροτήματος του κάστρου, από την αρχιτέκτονα-συγγραφέα, μέσω όχι μόνο λεπτομερών και πρωτότυπων αποτυπώσεων της υπάρχουσας κατάστασης, αλλά και σχεδίων αναπαραστάσεως, δηλαδή κριτικών σχεδίων αποκαταστάσεως του μνημείου.
Η σύγκριση με «αντίστοιχες» κατασκευές στον ελληνικό χώρο του αρχιπελάγους και η γνώση του αντικειμένου συγχρόνως με την αγάπη και υπομονή που μια τέτοια μελέτη απαιτεί, κάνουν το βιβλίο αυτό απαραίτητο, όχι μόνο για την βιβλιοθήκη κάθε αρχιτέκτονα, αλλά και κάθε πολίτη που προβληματίζεται γύρω απ΄ την ιστορική του ταυτότητα.
Είναι δε συγχρόνως απαραίτητο στους μελετητές θεμάτων σχετικών με την παραδοσιακή μας αρχιτεκτονική, μια και από τις σελίδες που προκύπτει μια μεθοδολογία αυστηρής και τεκμηριωμένης έρευνας.
Σήμερα που οι επεμβάσεις στα μνημεία και στους ιστορικούς χώρους πραγματοποιούνται με μεγάλη συχνότητα – πολλές φορές εντελώς άστοχα – το βιβλίο αποτελεί, εκτός των άλλων αδιαφιλονίκητων προσόντων του, ένα παράδειγμα μίμησης για την σεμνότητα του.

μήπως η ΚΕΤΠΑΑ πρέπει να ενδιαφερθεί για την επανέκδοση του και προώθηση του?