….η γυναίκα στο πλάι του σαν αχτίδα του ήλιου να βγει……..(Ελύτης)

Η «εξίσωση» και άλλοι μύθοι...

Tης Τασουλας Καραϊσκακη

Σήμερα, «ημέρα της γυναίκας», οι γυναίκες μετακινούνται δωρεάν με τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Ευγενική προσφορά του υπουργού Μεταφορών κ. Ευριπίδη Στυλιανίδη «ως αναγνώριση της συμβολής τους στην κοινωνία». Σαν η «συμβολή» τους να μην είναι κάτι φυσιολογικό και αυτονόητο, σαν οι γυναίκες να μην είναι ισότιμα μέλη της κοινωνίας, αλλά κάποια επαπειλούμενη μειονότητα που χρειάζεται την άπαξ ετησίως μνημόνευση.

Την 8η Μαρτίου 1857 (όταν εργαζόμενες στη Νέα Υόρκη έκαναν απεργία για ίση αμοιβή με τους άντρες και η συγκέντρωση πνίγηκε στο αίμα), οφείλουμε να την υπενθυμίζουμε - όχι σε επετείους, συχνότερα. Αντ' αυτού βαυκαλιζόμαστε με κενολογίες του τύπου «η ημέρα εκείνη άνοιξε το δρόμο για την εξίσωση των μισθών», όταν 152 χρόνια μετά αυτός παραμένει... ανοιχτός - οι γυναίκες και στην πεφωτισμένη Ευρώπη λαμβάνουν 17% λιγότερο από τους άντρες (στην Ελλάδα, 21% λιγότερο). Μπορεί οι γυναίκες να μη βιώνουν πλέον σχέσεις υποτέλειας με το άλλο φύλο, κοινωνικές απαγορεύσεις, όμως η έξοδος στην αγορά εργασίας δεν στέφθηκε με την πολυπόθητη ισότητα, οι κατακτήσεις τους δεν μείωσαν το οδυνηρό μοίρασμα ανάμεσα στη δουλειά και το σπίτι, οι ποσοστώσεις (εξίσου υποτιμητικές με τις επετείους) δεν τους διασφάλισαν τις μισές θέσεις ευθύνης, οι ελεύθερες σχέσεις έφεραν νέους καταναγκασμούς.

Το «δεύτερο φύλο» απελευθερώθηκε, έπαψε να ζει αποκλεισμένο από την ιστορία. Οι γυναίκες αρνήθηκαν και ξαναγάπησαν το σώμα τους, τη μητρότητα, μετέτρεψαν το ζευγάρι σε τόπο σκέψης, τοποθέτησαν το φύλο τους στο εσωτερικό τους δικαστήριο... Στο μεταξύ κύλησε νερό στ’ αυλάκι. Τέλος της κυριαρχίας του γάμου, παρακμή της διπλής ηθικής, μαζική είσοδος στην εργασία, υπογεννητικότητα, υπερπροστασία των παιδιών... Πολλές μάχες χάθηκαν, περισσότερες κερδήθηκαν, μαζί όμως πλάστηκε ο «μύθος της εξίσωσης», που δεν ερμηνεύει την κόπωση, τη σύγχυση, τη δυστυχία πολλών σημερινών γυναικών.

Ωστόσο οι νευρώσεις, η μοναξιά, το άγχος, τα διλήμματα δεν είναι αποτέλεσμα μόνο της ανισότητας, αλλά και της σύνθλιψης, της υποβάθμισης και των δύο φύλων σε μια κοινωνία που δεν έχει λύσει βασικά προβλήματα ελευθερίας, συνοχής, δημοκρατίας, δικαιοσύνης.

Οι επέτειοι υπακούουν στη λογική του δυτικού δυϊσμού που θέλει τη φύση σε αντιπαράθεση με τον πολιτισμό και τα δύο φύλα σε αντιθετικούς πόλους. Και ο φεμινισμός στηρίχθηκε (αναγκαστικά) στην αντίληψη ότι τα νοήμονα όντα χωρίζονται σε δυο ξεκάθαρες ομάδες (άντρες - γυναίκες). Ωστόσο το φύλο δεν είναι ένα προκαθορισμένο χαρακτηριστικό του ατόμου, δεν αποκαλύπτει αυτό που είμαστε, από τις ιδιότητες της γυναίκας ή του άντρα δεν προκύπτει αβίαστα το γένος τους. Σήμερα, αυτή η διπολική ξεπερασμένη αντίληψη μάλλον συντηρεί, παρά διαβρώνει τις πατριαρχικές δομές, τις διακρίσεις.

Γυναίκα, άντρας, άτομο. Πρέπει να παλέψουν σκληρά για την ποιότητα και τη συνοχή της ζωής τους.

ΑΠΟ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

  

 

δυο κείμενα

8 Μαρτίου: Δεν εορτάζουμε, αλλά δεχόμαστε «επισκέψεις»

Από τη Μαίρη Παναγιωταρά στην Πετρούλα