Γοργοπόταμος ..Εθνική Αντίσταση ...για να μην σβήσουν τα καντήλια της μνήμης

...Κάθε πέτρα και κάθε αγκωνάρι, κάθε δρόμος και κάθε πεζοδρόμιο έχει γραμμένη απάνω μιαν ολόκληρη ιστορία ηρωισμού και θυσίας για τη λευτεριά, από γνωστούς και άγνωστους μάρτυρες, ήρωες, ατσάλινες ψυχές που ξεψυχάγανε προφέροντας το όνομα της Ελλάδας μας και φωνάζοντας "Θάνατος στο φασισμό!!!". Οι βουνοκορφές πάλι κι οι ράχες αχολογούν ακόμα απ' τις κλαγγές των όπλων κι απ' τα κλέφτικα τραγούδια των λεβεντόκορμων ανταρτών και κάθε στενό και κάθε ρέμα μυρίζει μπαρούτι ακόμη, απ' αυτό που έπεφτε καυτό απάνω στις γερμανικές φάλαγγες κάθε λεπτό και τους έκανε, αλαφιασμένοι να μην ξέρουν από πού να φυλαχτούν, νομίζοντας ότι κάθε πεύκο και κάθε έλατο ζωντανεύει κι είναι αντάρτης, εκδικητής!!!..
Αυτά λέει ο Λακης Σαντας ο σύντροφος του Δημητρη Γλεζου στην αφήγηση του στον Ηλια Πετρόπουλο για την Εθνική Αντίσταση.
Και το κορυφαίο βεβαια γεγονός της Εθνικής Αντίστασης του Ελληνικού λαού στην νεότερη ιστορία είναι η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, από τις ΕΝΩΜΕΝΕΣ αντιστασιακές οργανώσεις του Ε.Α.Μ και του Ε.Δ.Ε.Σ την νύχτα της 25^ης Νοεμβρίου 1942.
Παρουσιάζουμε το ιστορικό από ουδέτερη ιστοσελίδα σαν ελάχιστο φόρο τιμής στην ΕΝΩΜΕΝΗ ΕΘΝΙΚΗ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗ

ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΑΝΑΤΙΝΑΞΗΣ

Ο Γοργοπόταμος στην Αλαμάνα

στέλνει περήφανο χαιρετισμό

μιας ανάστασης νέας χτυπά η καμπάνα

μηνούν τα όπλα μας το λυτρωμό…

Απ’ το τραγούδι «Στ’ άρματα, στ’ άρματα»

Το δειλινό της 28ης Σεπτεμβρίου 1942 απογειώθηκαν απ’ το Aγγλοκρατούμενο Κάιρο τρία αεροπλάνα. Επιβάτες τους δεν ήταν άλλοι παρά 12 Άγγλοι Σαμποτέρ. Στις αποσκευές τους είχαν 150 κιλά εκρηκτικά, ασυρμάτους εφόδια, και τα αλεξίπτωτά τους. Προορισμός τους κάπου στην ορεινή Στερεά Ελλάδα. Αρχηγός της «επιχείρησης Χάρλιγκ» ορίστηκε ο συνταγματάρχης Έντυ Μάγερς και υπαρχηγός ο ταγματάρχης Κρις Γουντχάουζ. Ανάμεσά τους και ένας Έλληνας, ο Θέμης Μαρίνος. Αντικειμενικός σκοπός της επιχείρησης, η συνεργασία με Έλληνες αντάρτες για την ανατίναξη μιας εκ των σιδηροδρομικών γεφυρών Γοργοποτάμου, Ασωπού, Παπαδιάς , που βρίσκονται στην ορεινή περιοχή της Λαμίας. Πίστευαν έτσι ότι θα καθυστερήσουν τον ανεφοδιασμό των Γερμανικών στρατευμάτων του Ρόμελ που προήλαυνε στη Αφρική (Africa Korps).

Για τα σημεία πτώσης των αλεξιπτωτιστών - Σαμποτέρ είχαν γίνει προηγουμένως συνεννοήσεις μέσω ασυρμάτου με Έλληνα πράκτορα (Προμηθέας 2). Τα αεροπλάνα όμως το ίδιο βράδυ δεν μπόρεσαν να αναγνωρίσουν τα οπτικά σήματα (φωτιές ιδιαίτερου σχήματος) και επέστρεψαν στο Κάιρο. Στις 30 Σεπτεμβρίου επιχείρησαν πάλι και οι Σαμποτέρ των δυο πήδηξαν κοντά στο χωριό Καρούτες (πάνω απ’ την Άμφισσα) της Γκιώνας. Το τρίτο αεροπλάνο γύρισε στο Κάιρο και επέστρεψε με τους αλεξιπτωτιστές στις 27 Οκτωβρίου.

Οι Σαμποτέρ μετά από περιπλανήσεις ήρθαν σε επαφή με τους αντάρτες των 2 κυριοτέρων αντιστασιακών οργανώσεων: του ΕΛΑΣ υπό τον Άρη Βελουχιώτη και του ΕΔΕΣ υπό τον Ναπολέοντα Ζέρβα. Κατέστρωσαν το σχέδιο ανατίναξης της γέφυρας στον Γοργοπόταμο και το βράδυ της 25ης προς 26η Νοέμβριου 1942 ξεκίνησε η επιχείρηση. Τη φρουρά της γέφυρας αποτελούσαν 100 περίπου Ιταλοί και 3-4 Γερμανοί με βαριά πολυβόλα και οπλοπολυβόλα. Οι αντάρτες ήταν περίπου 150 με αριθμητική υπεροχή των Eλασιτών .

Στις 11 το βράδυ όλα τα τμήματα βρίσκονταν στις θέσεις τους. Έκοψαν τα τηλεφωνικά σύρματα και δόθηκε με πυροβολισμό το σύνθημα έναρξης της μάχης. Παράλληλα ξεκίνησε και το έργο των Σαμποτέρ οι οποίοι υπονόμευσαν με εκρηκτικά τις γραμμές του τρένου και τους πυλώνες της γέφυρας. Γύρω στις 1.30 σημειώθηκε η πρώτη έκρηξη. Την ώρα εκείνη κατέφθανε μια αμαξοστοιχία με ενισχύσεις απ’ τη Λαμία (Λιανοκλάδι).Το τρένο είχε μπει στη γέφυρα, όταν έγινε η έκρηξη και συνετρίβει μαζί με ένα τμήμα της. Λίγο αργότερα σημειώθηκε και δεύτερη έκρηξη και έτσι ολοκληρώθηκε η καταστροφή με επιτυχία.

Οι αντάρτες με ελάχιστες απώλειες συμπτύχθηκαν ικανοποιημένοι στο χωριό Μαυρολιθάρι όπου γιόρτασαν την νίκη. Οι απώλειες των Ιταλών ήταν 7 νεκροί, 5 τραυματίες και 2 αιχμάλωτοι. Μετά από λίγες ημέρες, σε αντίποινα οι Γερμανοί εκτέλεσαν 26 Έλληνες από τα γύρω χωριά .

Το σαμποτάζ πληροφορήθηκαν οι Αθηναίοι από τις κατοχικές εφημερίδες όπου μια ανακοίνωση των Γερμανών ανέφερε: «Συμμορία 200 ανδρών ανατίναξε την γέφυρα του Γοργοποτάμου» και ταυτόχρονα επικήρυσσε μόνο τον Ζέρβα ως πιο γνωστό Έλληνα στρατιωτικό.

Η σημασία της ανατίναξης της γέφυρας ήταν τεράστια. Κατ’ αρχήν απέκοψε μια απ’ τις αρτηρίες ανεφοδιασμού του Ρόμελ και διευκόλυνε τις επιχειρήσεις των συμμάχων στο μέτωπο της Αφρικής. Έπειτα έδωσε στους Γερμανούς να καταλάβουν ότι το αντάρτικο που είχαν υποτιμήσει, φούντωνε και για το λόγο αυτό καθήλωσαν στην Ελλάδα μεραρχίες οι οποίες θα τους χρησίμευαν σε αλλά κρίσιμα μέτωπα (π.χ. Αφρική, Ρωσία).

Η σημαντικότερη όμως συνέπεια έχει να κάνει με τον κλιμακούμενο αγώνα του ελληνικού λαού. Η ανατίναξη ενίσχυσε το ηθικό των Ελλήνων και τους δημιούργησε την αισιόδοξη βεβαιότητα ότι ενωμένοι θα μπορούσαν να πετύχουν πολλά στον αγώνα εναντίον των κατακτητών.

«(Ο Γοργοπόταμος) Χωρίς Ζέρβα δεν γινόταν, χωρίς Άρη δεν πετύχαινε» …

Κρις Γουντχάουζ (ένας από τους πρωταγωνιστές του γεγονότος)

Μια άλλη παρουσίαση εδώ