Σε κόκκινο πένθος

«Να με θυμάστε / Και συχωράτε μου αυτή την τελευταία θλίψη: Θα ήθελα / ακόμη μια φορά με το λεπτό δρεπανάκι του φεγγαριού να θερίσω / ένα ώριμο στάχυ.
Να σταθώ στο κατώφλι να κοιτάω / και να μασώ σπυρί σπυρί το στάρι με τα μπροστινά μου δόντια / θαυμάζοντας και ευλογώντας τούτον τον κόσμο που αφήνω, / θαυμάζοντας κι Εκείνον που ανεβαίνει το λόφο στο πάγχρυσο λιόγερμα. Δέστε: / Στο αριστερό
μανίκι του έχει ένα πορφυρό τετράγωνο μπάλωμα. Αυτό / δεν διακρίνεται πολύ καθαρά. Κι ήθελα αυτό προπάντων να σας δείξω. / Κι ίσως γι' αυτό προπάντων θ' άξιζε να με θυμάστε».
Γιάννης Ρίτσος

Ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης έφυγε απ' αυτόν τον κόσμο.

Ενας ωραίος άνθρωπος, ένας δικός μας άνθρωπος, ένας μεγάλος φίλος του λαού.

Με βαθειά συγκίνηση, μεγάλη στενοχώρια και πολλή αγάπη γράφω αυτές τις γραμμές για τον Μιχάλη, ως ελάχιστο φόρο τιμής σε έναν Αριστερό με τη βαθειά έννοια του όρου, πρώτα απ' όλα σε έναν άνθρωπο που αγαπούσε τους ανθρώπους,

έναν ενάρετο πολίτη, σκεπτόμενον, πολύ διαβασμένον, με οργανωμένες θέσεις και απόψεις, πρωτοπόρον, έναν μαρξιστή που προσέφερε στην πολιτική και στην πολιτική για τους ανθρώπους νέες ιδέες, ευρηματικές προτάσεις, εφικτές λύσεις -έναν πολιτικό που οι επεξεργασίες του ήταν πολύτιμες, όχι μόνον για τον χώρο του αλλά για όλες τις πολιτικές δυνάμεις (στον βαθμό που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν υπεράνω των εξαρτήσεών τους και προς όφελος του λαού).

Η ελληνική κοινωνία σεβόταν και αγαπούσε τον Μιχάλη Παπαγιαννάκη κι αυτό είναι μεγάλο τρόπαιο για έναν πολιτικό που αφιέρωσε τη σκέψη του, την ψυχή του, τη δράση του και τη ζωή του στην υπηρεσία των απλών ανθρώπων, των εργατικών, στην προοπτική και το δικαίωμά τους να ζουν και να ζήσουν σε έναν κόσμο καλύτερον από όλες τις πλευρές.

Ο Μιχάλης σε συλλογικό και προσωπικό επίπεδο (πολλούς από μας προσωπικώς ωφέλησε) συνέβαλε στην εξοικείωσή μας με νέους τομείς δράσης, όπως η μαχόμενη και έξυπνη οικολογία (οι αγώνες του για το περιβάλλον έρχονταν από το μέλλον και σε αυτό το μέλλον πιστεύω ότι θα ανθήσουν), όπως ο πραγματικός εκσυγχρονισμός της χώρας, όπως η εμπέδωση της κουλτούρας του διαλόγου ανάμεσα στις δυνάμεις της Αριστεράς, αλλά και της Αριστεράς με τις άλλες πολιτικές δυνάμεις.

Αριστερός Ευρωπαϊστής, διεθνιστής, ουμανιστής, μεταρρυθμιστής και πραγματικός επαναστάτης ο Μιχάλης, συναρπαστικός συζητητής με έντονη αίσθηση του χιούμορ, μακράν πάσης μισαλλοδοξίας και μνησικακίας, ένας ευρύχωρος άνθρωπος, πάντα έτοιμος να μάθει αλλά και να μεταδώσει, εξέπεμπε το ήθος του,

ένα ήθος Αριστερού παλαιάς κοπής, που δεν χρειαζόταν δηλαδή στη ζωή του παραπάνω από δυό κουστούμια και δέκα καθαρά πουκάμισα. Σεμνός, πάντα πρώτος ανάμεσα στους ομοίους ακόμα κι όταν ερχόταν δεύτερος, ένας άνθρωπος-κανόνας που τίμησε τη ζωή.

Εκδημώντας ο Μιχάλης δεν αφήνει την Αριστερά φτωχότερη, αλλά πολύ πλουσιότερη, όπως και την εργατική τάξη, τους εργαζόμενους, την κοινωνία ευρύτερα, διότι τίποτα απ' τους καλούς αγώνες δεν πάει χαμένο. Μέσα στην πίκρα μας για τον χαμό του, κρατάμε παρήγορες τις αναμνήσεις ακόμα και από τις δικές του πίκρες, διότι η ζωή στάθηκε με τον Μιχάλη και σκληρή, όταν του θύμισε με τον πιο δραματικό, τον πιο συντριπτικό τρόπο ότι «είχε γεννήσει θνητούς».

Με την ευγένεια και τη στωικότητα των φιλοσοφημένων και ποιητικών ανθρώπων, πηγαίνει τώρα ο Μιχάλης Παπαγιαννάκης στον τόπο όπου οι σκιές των ονείρων είναι για μας τους παραμένοντες οι αναμνήσεις, τα φυλαχτά και τα ωραία αγάλματα στους κήπους του μέλλοντος, οι άγιοι που παίζουν με τα παιδιά στις παιδικές χαρές...

Λίλη μου, τον αγαπήσαμε πολλοί και πολύ τον Μιχάλη. Το έργο του και το όνομά του φωτεινό πετράδι τώρα στο στέμμα του λαού. Μόνον μια ευχή μπορεί κανείς να πει ότι τον τιμά καθώς του αρμόζει: κι άλλοι, το ίδιο καλοί κι αγαθοί όπως ο Μιχάλης και ακόμα καλύτεροι να φανούν...

ΣΤΑΘΗΣ Σ. 27.V.2009 stathis@enet.gr

Η τελευταία κοινοβουλευτική παρέμβαση του Μιχάλη Παπαγιαννάκη: Αχελώος, λειψυδρία (εδω)