ΔΕΚΑ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ

Από την απόφαση του Συνεδρίου της ΚΕΔΚΕ

Π Α Ρ Α Ρ Τ Η Μ Α

ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ

ΔΕΚΑ ΟΡΟΙ ΓΙΑ ΤΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗΣ

ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗΣ

1. Χωροθέτηση των διοικητικών ορίων των νέων ΟΤΑ

Η χωροθέτηση των ορίων των νέων ΟΤΑ πρέπει να γίνει με συμφωνημένα αντικειμενικά κριτήρια και να λάβει υπόψη τις ακόλουθες κατευθύνσεις :

· Η διοικητική συνένωση των ΟΤΑ δεν αποτελεί από μόνη της μεταρρύθμιση, είναι ένα από τα ισότιμα συστατικά στοιχεία του Προγράμματος Διοικητικής Μεταρρύθμισης.

· Η γεωμορφολογία και η διάρθρωση του οικιστικού ιστού της χώρας μας επιβάλλει να μην επιδιώξουμε να γίνουν όλοι οι ΟΤΑ ίδιοι. Μετά τη μεταρρύθμιση θα υπάρχουν Δήμοι πολεοδομικών συγκροτημάτων, Δήμοι–αστικά κέντρα, Δήμοι–ανοιχτές πόλεις, ορεινοί και απομονωμένοι Δήμοι και Κοινότητες, Δήμοι–μικρά και μεσαία νησιά.

· Σε ειδικές περιπτώσεις και με τη σύμφωνη γνώμη των Τοπικών Συμβουλίων στη νέα χωροταξική κατανομή, μπορούν να μετακινηθούν Τοπικά Διαμερίσματα εκτός των σημερινών Δήμων, Νομαρχιών και Περιφερειών, ακόμη δε μπορούν να συνενωθούν και Δήμοι που ανήκουν σε διαφορετικούς Νομούς ή και Περιφέρειες.

2. Αποτελεσματική και δημοκρατική δημοτική διακυβέρνηση

Το συνέδριο της ΚΕΔΚΕ διαφωνεί με το προτεινόμενο εκλογικό σύστημα και ως εκ τούτου προτείνει:

§ Οι δημοτικοί σύμβουλοι να ψηφίζονται από το σύνολο των ψηφοφόρων του νέου Δήμου και να εκλέγονται με ποσόστωση ανάλογη με τον πληθυσμό του κάθε συνενούμενου Δήμου, με καθιέρωση ελάχιστης εκπροσώπησης τουλάχιστον τριών Δημοτικών Συμβούλων από κάθε Δήμο.

§ Στις πόλεις που έχουν Δημοτικά Διαμερίσματα οι Δημοτικοί Σύμβουλοι να εκλέγονται από το σύνολο των ψηφοφόρων του Δήμου.

Σχετικά με τη δημοτική διακυβέρνηση προτείνουμε :

Ø Ενίσχυση των θεσμών διαφάνειας, διαβούλευσης και λογοδοσίας (όχι με Επιτροπές που είναι μια παραδοσιακή και εύκολα «γραφειοκρατικοποιούμενη» λύση, αλλά κυρίως με τη χρήση των σύγχρονων μεθόδων και των Τ.Π.Ε.).

3. Αποκέντρωση αρμοδιοτήτων, λειτουργιών, συγκροτημένων δομών

Συμφωνούμε με τους τομείς αρμοδιοτήτων που αναφέρονται στο Κείμενο Διαβούλευσης και θα συμβάλλουμε στη συγκεκριμενοποίησή τους. Απαιτείται όμως η αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και λειτουργιών μαζί με τους αντίστοιχους πόρους και η αποκέντρωση συγκροτημένων δομών. Δεν αρκεί πλέον η «νομική μεταφορά αρμοδιοτήτων», που δεν συνοδεύεται από το ανθρώπινο δυναμικό που τις ασκεί, τους αντίστοιχους οικονομικούς πόρους, την κτιριακή και τη λοιπή υλικο–τεχνική υποδομή τους.

4. Διασφάλιση οικονομικών πόρων και φορολογική αποκέντρωση

Για τη βελτίωση και τη διασφάλιση των οικονομικών της Τ.Α. απαιτούνται :

Ø Αναμόρφωση του συστήματος των Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ).

Ø Οικονομικοί πόροι που θα συνοδεύουν τις μεταφερόμενες αρμοδιότητες, λειτουργίες και συγκροτημένες δομές, μέσω δημοσιονομικής αποκέντρωσης, η οποία θα στηρίζεται :

1. Στην αναδιαμόρφωση του «καλαθιού» των ΚΑΠ με τη συμμετοχή του ΦΠΑ,

2. Στη συμμετοχή έως την πλήρη μεταφορά του Φόρου Μεγάλης Ακίνητης Περιουσίας (ΦΜΑΠ). (Όπως είναι γνωστό, στις περισσότερες Ευρωπαϊκές χώρες ο φόρος ακίνητης περιουσίας, σε οποιαδήποτε μορφή του, ανήκει κατά κύριο λόγο στην Τ.Α.).

Ø Προγραμματικά δεσμευμένο ένα σημαντικό ποσοστό για τους πρωτοβάθμιους ΟΤΑ στο Περιφερειακό Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ, π.χ. με τη μορφή συγκεκριμένων Υποπρογραμμάτων ή Μέτρων.

Ø Επιχειρησιακό Σχέδιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, που θα χρηματοδοτηθεί από πόρους του ΕΣΠΑ και Εθνικούς πόρους, με προϋπολογισμό τουλάχιστο 4 δις €.

5. Στελέχωση ΟΤΑ και αναβάθμιση του ανθρώπινου δυναμικού τους

Το Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης οφείλει όχι μόνο να προετοιμάσει την πρόσληψη των αναγκαίων νέων επιστημόνων, αλλά να κατοχυρώσει την παραμονή τους τουλάχιστον για μια δεκαετία στους Δήμους που θα προσληφθούν (π.χ. με κριτήριο εντοπιότητας στην πρόσληψη και αμετάθετο για μια δεκαετία) και να διασφαλίσει τη συνεχή κατάρτιση και υποστήριξή τους. Το νέο προσωπικό θα πρέπει να διασφαλίσει επίσης τη διαχειριστική επάρκεια του Δήμου, που κρίνεται απαραίτητη τόσο για τη συμμετοχή του στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ, όσο και για την εύρυθμη λειτουργία του.

Σχετικά με το πολιτικό προσωπικό και ενόψει των νέων δεδομένων που διαμορφώνονται, είναι αναγκαία η αναβάθμιση της καταστατικής θέσης των αιρετών, ώστε να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στις αυξημένες νέες απαιτήσεις με βάση τις προτάσεις της ΚΕΔΚΕ.

6. Οργάνωση δημοτικών λειτουργιών και ηλεκτρονική διακυβέρνηση

Συμφωνούμε με τις προτεινόμενες στο Κείμενο Διαβούλευσης, κατ΄ ελάχιστον, δημοτικές υπηρεσίες: προγραμματισμού, οικονομική υπηρεσία, τεχνική υπηρεσία, πληροφορικής, νομικής υποστήριξης, διοίκησης – διαχείρισης του ανθρώπινου δυναμικού και περιβάλλοντος – πολιτικής προστασίας. Επίσης, προτείνουμε τη συγκρότηση κοινωνικής υπηρεσίας.

Μετά την χωροθέτηση των ορίων των νέων ΟΤΑ και πριν την έναρξη εφαρμογής της μεταρρύθμισης, είναι αναγκαίο να προσδιοριστεί ποιοι νέοι Δήμοι διασφαλίζουν και ποιες από τις ανωτέρω ελάχιστες υπηρεσίες, προκειμένου να προγραμματιστεί έγκαιρα η συγκρότησή τους στους υπόλοιπους ΟΤΑ.

Η υποστήριξη των ΟΤΑ για την οργάνωσή τους είναι απαραίτητο να χρηματοδοτηθεί από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΜΕΤΑΡΡΥΘΜΙΣΗ.

Το νέο Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης, εκτός από τις προτεινόμενες από το Κείμενο Διαβούλευσης ηλεκτρονικές εφαρμογές, είναι αναγκαίο, αξιοποιώντας το Δίκτυο ΣΥΖΕΥΞΙΣ του Δημόσιου τομέα και με χρηματοδότηση από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα ΨΗΦΙΑΚΗ ΣΥΓΚΛΙΣΗ, να ενσωματώσει λειτουργικά όλους τους ΟΤΑ (νέους και διατηρούμενους) στο συνολικό λειτουργικό δίκτυο της Δημόσιας Διοίκησης και παράλληλα να δημιουργήσει σε όλους τους ΟΤΑ «Δημοτικές Πύλες» (δηλαδή μηχανισμούς ηλεκτρονικής επικοινωνίας με τους πολίτες).

Επίσης, να διασφαλίσει την εισαγωγή των Τ.Π.Ε. στην οργάνωση όλων των εσωτερικών λειτουργιών των ΟΤΑ.

7. Κατασκευή των βασικών απαραίτητων τεχνικών υποδομών για κάθε ανθρωπογεωγραφική ενότητα,

Το Επιχειρησιακό Σχέδιο της Τ.Α. πρέπει να περιλαμβάνει κυρίως τη χρηματοδότηση των τοπικών δημοσίων επενδύσεων που θα συγκροτήσουν τους νέους Δήμους ως «Λειτουργικές Πόλεις», έτσι ώστε να διασφαλιστούν:

· Η ενδοδημοτική κινητικότητα των πολιτών και η προσπελασιμότητα των δημοσίων και των δημοτικών κτιρίων (δρόμοι, μέσα μαζικής μεταφοράς).

· Η αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων με ενιαίο σχεδιασμό και οικονομίες κλίμακας.

· Η συμπλήρωση του κοινωνικού εξοπλισμού και των αθλητικών και πολιτιστικών υποδομών.

· Η συμπλήρωση του μηχανολογικού και του ηλεκτρονικού εξοπλισμού και η βελτίωση των δημοτικών κτιρίων.

· Επενδύσεις και δράσεις ενίσχυσης της τοπικής οικονομίας.

Εξ αυτών, αρκετές επενδύσεις περιλαμβάνονται στο Κείμενο Διαβούλευσης.

8. Βελτίωση των σχέσεων των ΟΤΑ με το υπόλοιπο διοικητικό σύστημα

Το διοικητικό σύστημα της χώρας, μετά την προετοιμαζόμενη Διοικητική Μεταρρύθμιση, θα αποτελείται από την Κεντρική Δημόσια Διοίκηση, την Περιφερειακή Δημόσια Διοίκηση, την Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και την Πρωτοβάθμια Τοπική Αυτοδιοίκηση. Οι σχέσεις τους που πρέπει να κατοχυρωθούν είναι η πληροφόρηση – η υποχρεωτική ενημέρωση – η αμφίδρομη επικοινωνία – η διατύπωση προτάσεων – η διατύπωση γνώμης – η διατύπωση σύμφωνης γνώμης – η διαβούλευση – η συνεργασία – η συνέργεια – η από κοινού διοίκηση λειτουργιών – ο συντονισμός κλπ.

9. Διαβούλευση και επικοινωνιακό πρόγραμμα

Προϋπόθεση για τη διασφάλιση της ευρύτερης δυνατής πολιτικής και κοινωνικής συναίνεσης για το Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης, είναι η συστηματική ενημέρωση των πολιτών και η διαβούλευση με τα συλλογικά όργανα της Τ.Α. και τους κοινωνικούς φορείς, καθ’ όλη τη διάρκεια της Μεταρρύθμισης, δηλαδή τόσο στη φάση του σχεδιασμού και των προπαρασκευαστικών ενεργειών όσο και στη φάση της εφαρμογής της.

10. Διοίκηση – Παρακολούθηση – Αξιολόγηση του Προγράμματος

Τόσο το συνολικό Πρόγραμμα Μεταρρύθμισης, όσο και τα επιμέρους προγράμματά του, χρειάζονται τη συγκρότηση των οργάνων διοίκησης – παρακολούθησης – αξιολόγησής τους, στα οποία είναι απαραίτητη η συμμετοχή εκπροσώπων της ΚΕΔΚΕ και της ΕΝΑΕ.